20
Bij stofwisselingsziekten komt het regelmatig voor dat patiënten niet voldoende energie binnenkrijgen,
een bepaald dieet hebben of een zodanig lichamelijke en geestelijke beperking of een slikstoornis
hebben, waardoor ze niet zelf kunnen eten. Sondevoeding via een sonde of PEG biedt dan uitkomst.
‘Voor stofwisselingsziekten waarbij een afwijkende hoeveelheid voedingsstoffen gegeven moet
worden, bestaat er niet altijd een kant-en-klare sondevoeding.’
Kan elk pondje door het m
Voeding via een sonde of PEG
Voor groei, ontwikkeling en instandhouding van het lichaam is een
goede voeding met voldoende voedingsstoffen en calorieën
nodig. Een te geringe beschikbaarheid van voedsel speelt in onze
samenleving nauwelijks een rol, maar toch is (voldoende) eten niet
voor iedereen vanzelfsprekend. Soms komt dit door een hogere
energiebehoefte, bijvoorbeeld door ziekte, maar verminderde
eetlust of een slikstoornis kunnen ook ten grondslag liggen aan
onvoldoende energie-inname.
Indien een kind onvoldoende groeit of als een volwassene onge-
wenst gewicht verliest, dan zal de behandelend arts verwijzen
naar de diëtist. Aan de hand van een gesprek over de voor-
geschiedenis van de voeding, de mogelijkheden en onmogelijk-
heden van de patiënt en het gewichtsverloop volgt er een advies.
Als de voeding onvoldoende calorieën bevat, zullen deze worden
aangevuld. In eerste instantie wordt er geprobeerd om dit te doen
met gewone voedingsmiddelen, bijvoorbeeld een extra snee
brood en producten die meer energie bevatten, zoals “volle” pro-
ducten. Wanneer slikklachten oorzaak zijn van onvoldoende ener-
gie-inname is de consistentie van de voeding tevens belangrijk.
Indien met deze aanpassingen van de voeding het gewenste
effect niet wordt behaald, dan kan er gekozen worden voor het
gebruik van dieetpreparaten; zoals drinkvoeding, voedingssuiker,
vetemulsie.
Sonde of PEG?
Lukt het op deze manier ook niet om de patiënt adequaat te
voeden dan wordt (aanvullende) voeding via een sonde of PEG
overwogen.
Een sonde is een slangetje dat door de neus, via de slokdarm
naar de maag loopt. Bij uitzondering kan de sonde ook verder
worden geplaatst in de dunne darm, bijvoorbeeld als er sprake is
van een maagontledigingsstoornis. Een PEG (Percutane Endos-
copische Gastrostomie) is een slangetje dat door de buikwand
rechtstreeks in de maag komt. Ook dit slangetje kan door-
geschoven worden naar de dunne darm.
De keuze voor een sonde of een PEG is meestal afhankelijk van
de verwachte duur van de sondevoeding. Indien de sonde-
voeding kortdurend wordt gegeven, in verband met ziekte of het
tijdelijk moeizaam slikken, dan wordt er gekozen voor een sonde.
Ook bij acute noodzaak van sondevoeding is de sonde de eerste
keus. Als de verwachting is dat sondevoeding voor langere tijd
noodzakelijk is, dan wordt de plaatsing van een PEG worden
overwogen.
Voor- en nadelen
Een PEG heeft zowel voor- als nadelen. Een van de belangrijkste
voordelen is dat de slijmvliezen van neus, keel en slokdarm
minder geïrriteerd worden, waardoor minder kans op luchtweg-
infecties. Een bijkomend voordeel is dat een PEG niet direct zicht-
baar is. Het slangetje van de PEG is dikker dan het slangetje van
de sonde, waardoor de PEG minder snel verstopt. De plaatsing
van een PEG is echter een operatieve ingreep, met de daarbij
PEG-sonde
