Mei 2016
13
Glucosespiegel & HB1AC:
Bij verdenking op diabetes mellitus
TSH, FT4 en PTH:
Bij verdenking (bij)schildklierproblemen
Echo hart & ECG:
Bij verdenking (hypertrofische) cardiomyopathie
EMG:
Bij verdenking op myopathie en/of polyneuropathie
EEG:
Diagnose epilepsie of epileptiforme stoornissen
Audiologische testen:
Bij verdenking gehoorproblematiek
Visusonderzoek:
Bij aanwezigheid oftalmoplegie en/of visusproblemen
Lactaat, pyruvaat en CK
Lactaat kan verhoogd zijn, in serum en/of liquor maar dit hoeft niet altijd het geval te zijn bij LS.
Lactaat en Lactaat:Pyruvaat ratio hebben beide een goede sensitiviteit en specificiteit. CK is het
minst sensitief en het minst specifiek voor mitochondriële aandoeningen.
Niveau 2
Bij een onderzoek naar 62 metabolieten en onderlinge ratio’s in het bloed
laat Clarke et al. (2013) zien dat serum pyruvaat en serum lactaat waarden
bij een mitochondriële aandoening significant hoger is ten opzichte van
gezonde controles. Ook kan er goed gedifferentieerd worden tussen
pyruvaatdehydrogenase-deficientie en andere mitochondriele
aandoeningen door het detecteren van een verhoogd lactaat en een
verhoogd alanine.
Biomarkers
FGF21 is een hormoon dat geproduceerd wordt door hepatocyten en heeft een rol bij de het
katabolisme. Het hormoon stimuleert de glycolyse en de ketogenese. Bij aandoeningen van de
energiehuishouding stijgt het FGF21. De sensitiviteit van een verhoogde FGF21 (>200) voor LS ligt
tussen de 70-80%, voor mitochondriële aandoeningen zoals CPEO is de sensitiviteit zelfs 100%.
Derhalve is het een goede mitochondriële biomarker van mitochondriële stress. Lindahl (2013)
meldt dat GDF-15 een basale functie lijkt te hebben in het cellulaire metabolisme te hebben maar
het werkingsmechanisme van de groeifactor is nog onduidelijk.
Niveau 2
Volgens Yatsuga et. al is GDF-15 een betere biomarker dan FGF-21.
Uit de resultaten van het onderzoek gedaan onder 48 personen met
mitochondriële aandoeningen, waaronder 3 Leigh-patiënten, blijkt bij Leigh
zowel het FGF21 als het GDF-15 een tienmaal verhoging in vergelijking met
controles te vertonen. De AUC voor GDF-15 was 99,7%, voor FGF-21 was
83,7%. Dit geeft aan dat deze biomarkers behulpzaam kunnen zijn als screening
tool voor mitochondriële aandoeningen.
Alanine & Citrulline
Een transaminering van pyruvaat kan leiden tot een verhoogd alanine in serum en is een indicatie
van chronisch verhoogd lactaat in het plasma. Volgens onderzoek verricht door Rabier et al. (1998)
is bij dragers van de m. 8993T>C puntmutatie het plasma citrulline verlaagd. Het boek voor de
kinderneuroradiologie Barkovich (2014) meldt dat mutaties in SLC25A13 een citrullinemie type II
geven met een hoog plasma citrulline en ammoniak.
Organische zuren
Een bepaling van organische zuren is belangrijk om andere metabole aandoeningen uit te sluiten.
Methylmalon acidurie heeft een ander onderliggend pathologisch mechanisme dan LS maar kan in
de praktijk de symptomen van LS imiteren.
Familie
